Op onze reis naar Italië (2015) overnachtten we in Zuid-Duitsland. Vandaar ging het via de Tegernsee naar onze eindbestemming n het Italiaanse dorpje Natz. De Tegernsee is prachtig gelegen, reden waarom het toeristische aantrekkingskracht heeft wat heeft geleid tot een populair en luxe vakantieoord.
Het meer behoort tot de schoonste van Beieren. Al in de jaren 60 van de vorige eeuw was hier riolering aangelegd met een rioolwaterzuivering.  

Tegern

Onderweg door Tegern zagen we fraaie muurschilderingen op winkels en woonhuizen. In een flits knipte ik dit 'onschuldige' plaatje.  

Opvallend in het stadje Tergern is de voormalige kloosterkerk St. Quirin die zijn karakteristieke aanzien te danken heeft aan de twee torens. De huidige kerk is van oorsprong laat-gotisch (1471) maar werd eind zeventiende eeuw door Antonio Riva in barokstijl omgebouwd. De plafondfresco's zijn van de hand van Hans Georg Asam, vader van de beroemde broers Quirin (hij werd in Tegernsee geboren) en Cosmas Damian.
In de kerk staken we een kaarsje aan voor Jelmer. Zo was hij ook bij ons in gedachten.

Natz in Zuid-Tirol bij de Dolomieten. 

Onze eindbestemming was het dorpje Natz, gelegen in het Eisacktal, een appelhoogvlakte. Vanuit dit dorp maakten we dagelijks excursies door Zuid-Tirol en de Dolomieten. We genoten van de vriendelijke gastvrijheid in het pension, die zich het beste laat omschrijven als huiselijk met een uitstekende keuken. Geen overdreven luxe gedoe van zoveel sterren maar wel gezellig, mede door de reisgenoten. Op de foto een impressie van zo’n appelgaard waarvan de appels te zijner tijd in september geoogst gaan worden. Dat gebeurt door Hongaarse appelplukkers, seizoenwerkers die elk jaar voor dit werk hier neerstrijken en wonen in het pensioen dat ruim een week onze uitvalsbasis was.

Onweer op komst 

En toen viel de nacht over de bergen die Natz omgeven. Er leek een zware onweersbui in de maak. Goed voor de afkoeling, want wat was het er heet.  

De eerste stad die we in Italië bezochten was het mooie Vipiteno dat gelegen is op het kruispunt van de bergpassen Passo der Brennero (Brennerpas), de Passo Giovo (Jaufenpas) en de Passo di Fénnes (Penserjoch). De zilver- koper- en zinkmijnen van weleer zorgden voor rijkdom waarvan de chique winkelstraat, de Hauptstrasse, getuigt.

Vipiteno met heilige Nepomuk en Zwölferturm

De gevels in de Hauptstrasse zijn versierd met karakteristieke erkers, kantelen en prachtige smeedijzeren uithangborden. De pasteltinten op de muren geven een bijzonder karakter aan het straatbeeld. We zien rechts op de foto het standbeeld van de heilige Nepomuk, bisschop en "Schutzpatron". Het stadje dat nu ruim 5000 inwoners telt, werd vroeger geregeld getroffen door overstromingen en ook de pest was een ware kwelgeest. Nepomuk moest de bewoners tegen dat onheil beschermen.

Bolzano

Bolzano bezochten we in het bijzonder om een bijzondere reden. In het Zuidtiroler Archeologiemuseum kwamen we oog in oog te staan met Ötzi, een ijsmummy uit de Kopertijd van de nieuwe steentijd. De mummy, waarover verderop meer, dateert van 3300 jaar voor Christus en is daarmee honderden Jaren ouder dan de piramide van Cheops.
Bolzano (of Bozen – het gebied is tweetalig) is het industriële, toeristische en culturele centrum van het voornamelijk Duitstalige Südtirol. Het oude centrum werd door ons bezocht in een zinderende hitte. We zien de meer dan 100.000 inwoners tellende stad in de diepte liggen.

Bolzano kent grote pleinen en brede straten, maar het kent in de oude stad ook smalle straatjes en steegjes met schilderachtige poortjes.

De Dolomieten

Dit is een indrukwekkende bergketen die deel uitmaakt van de zuidelijke Kalkalpen. Typisch voor dit bergmassief zijn de steile rotswanden en pieken die ontstaan zijn door erosie en verwering. Men deelt de Dolomieten wel in in de westelijke en de oostelijke bergketens. De laatste zijn het fraaist, vooral bij zonsopkomst. Ze bereiken een hoogte van ongeveer 3000 meter. Het gebied maakt deel uit van de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Wij troffen het niet heel goed voor het maken van foto’s: de lucht betrok en er vormden zich zware buien boven de bergmassieven. Tussendoor kon toch nog wat karakteristieks vastgelegd worden.

Vanachter het raam van de bus gefotografeerd. Het effect van spiegeling is zichtbaar. Een zware bui stond op het punt zich te ontladen.

Een drieduizender van het Dolomietenmassief verdwijnt in de wolken. In de pracht van de laatste zonnestralen geeft de berg haar geologische karakter prijs.

Ortisei ( Sankt Ulrich) 

In het Val Gardena ligt op een hoogte van 1236 meter Ortisei. Dit Ladinische dorp heeft een rijke geschiedenis als handelsplaats, een verhaal dat teruggaat tot in de Oudheid. De bebouwing is opmerkelijk en past zich wonderwel in het prachtige landschap waarmee het dorp is omgeven. Met een gondelbaan kun je je comfortabel naar de hoger gelegen bergweide Alpe di Seceda of de Alpe di Siusi, beter bekend als de Seiser Alm laten brengen. Over die hoogvlakte verderop meer. 

Vooral de houtsnijkunst staat hier hoog in het vaandel. In het gezellige dorpscentrum met haar voetgangerszône zagen we daar volop voorbeelden van. Levengrote stieren, uit hout gesneden, maar ook een sneeuwkanon en in de kerk was het kunstniveau ook zeer hoog. De foto’s hieronder spreken verder voor zich.

Vanaf de parkeerplaats voerde een loopbrug over de snelweg naar het prachtige centrum van het dorp Ortisei. Dat hotel met zwembad aan de rand heeft wel wat decadents, maar het stoorde niet echt in het aanzien van het geheel.  

Het sneeuwkanon uit hout gesneden maakt onderdeel uit van de Idea Unika, Art in the Centre dat in de maanden juli tot en met halverwege september te bewonderen was.

Wonderschoon interieur St. Ulrich Kirche 

De St. Ulrichs Kirche is in het dorp een niet te missen monumentaal hoogtepunt. Vooral het interieur is waanzinnig fraai. De kerk is gewijd aan de heilige St. Ulrich. Het bisdom waar de kerk onder valt is rijk en bezit in het Val Gardena vele boerderijen. De huidige kerk dateert van 1793. In de loop van de negentiende eeuw vervaardigden houtsnijders en creatieve ambachtslieden veel kunstwerken voor de kerk wat mede gefinancierd werd door gulle financiële steun van rijken onder de Ulricher bevolking. Je raakt er nauwelijks uitgekeken. Hier twee impressies van al dat kerkelijke kunstschoon.

De preekstoel is voorzien van ontelbare voorstellingen van het mooiste houtsnijwerk dat je je maar kunt bedenken. Het is een monumentaal "meubelstuk" van ongekende creativiteit en vakmanschap.