Stamreeks
familie Dijkstra
William
G. Dijkstra 5 september 1938 - 21 december 2014
De
familienaam Dijkstra is afgeleid van een toponiem, een
aardrijkskundige naam, en geeft aan dat de familie aan een dijk
woonde, of afkomstig was uit een plaats met het naamselement -dijk.
Het achtervoegsel "-stra" is evenals "-ster"
afgeleid van het oude Germaanse "-sater", te vertalen als
zitter of bewoner. Alhoewel de familienaam in het Fries werd
uitgesproken als Diekstra, is de schrijfwijze vanaf het begin
onveranderd. In 2007 waren er in Nederland circa 25.000 naamdragers
van de familienaam Dijkstra.
"De
middenvaart in Lieve Vrouwen Parochie"
Oudgrootouders
Jan
Aukes (Dijkstra), geboren
in 1760 in Hijum, trouwde op 12 mei 1793 in Vrouwenparochie (in
perioden ook wel Lieve Vrouwe Parochie en Lieve Vrouwenparochie
genoemd, ook geschreven als Lieve Vrouwen Parochie) met
Antje
Sapes Cuperus (ook wel Zaapes, ook wel Kuperus,
ook wel Hopperus), geboren 25 maart 1759 in
Oudebildtzijl. Zij zijn de ouders van Sape Jans Dijkstra, geboren in 1794 in
Sint Annaparochie en Auke
Jans Dijkstra, geboren 9 juli 1795 in Sint
Annaparochie.
Jan Aukes en Antje Sapes komen verder voor op de Sint Annaparochie
masterlist. Jan Aukes is overleden op 8 juli 1798 in St.
Annaparochie, 38 jaar oud. Antje Sapes is overleden op 22 november
1824, 65 jaar oud.
"Lieve
Vrouwen Parochie in middagsche rust. Op den achtergrond de
Nederlands Hervormde Kerk", en "Een rustig vaartje
in 'n nog rustiger omgeving te Lieve Vrouwen Parochie".
Collectie
Gerben D. Wijnja
|
Oudouders
Auke
Jans Dijkstra, geboren 9 juli
1795, gedoopt 9 augustus 1795 in Sint Annaparochie (moeder is
getuige, de vader niet gedoopt), trouwde op 28-jarige leeftijd op 25
april 1824 in Het Bildt met de 32-jarige
Aaltje
Hendriks Palstring
(ook wel Palstra), geboren omstreeks 1792 in Vrouwenparochie.
Zij zijn de ouders van Antje (Aukes) Dijkstra, geboren 27 april 1825
in Het Bildt, Jan Aukes Dijkstra, geboren 13 mei 1827 in
Vrouwenparochie, Hendrik Aukes Dijkstra, geboren 22 november 1829 en
4 weken oud overleden op 18 december 1829 in Het Bildt, en (wederom)
Hendrik
Dijkstra, geboren 9 oktober 1836 in Vrouwenparochie. De
moeder van Hendrik was bij deze geboorte ongeveer 44 jaar. Aaltje
Hendriks Palstring is op 13 januari 1848 op 54-jarige leeftijd in
Het Bildt overleden. Hendrik was toen zijn moeder overleed 11 jaar
oud. Auke
Jans Dijkstra is op 7 februari 1860 in Sint Annaparochie overleden.
Het
Bildt is een Nederlandse kustgemeente en streek in de provincie Friesland met
als hoofdplaats Sint Annaparochie. De gemeente telt rond de 11.000
inwoners en ligt aan de Waddenzee met 15,4 kilometer kust. De bodem
is van zeer vruchtbare zeeklei. Het
Bildt, wat letterlijk "het aangeslibde" betekent, maakte ooit deel uit van de Middelzee. Toen deze rond 1300
door een dijk tussen Beetgumermolen en Britsum werd afgesloten (nu
over land ruim 7 kilometer), slibde het gebied aan. In 1398 werden
de kwelders door graaf Albrecht van Beieren geschonken aan Arend van
Egmond, Heer van IJsselstein. Honderd jaar later, in 1498, was het
gebied aanzienlijk groter geworden. Het bestond toen uit Grote Bildt
en Kleine Bildt en werd eigendom van hertog Albrecht van Saksen. Na
zijn dood droegen zijn beide zoons een deel van het gebied in 1501
over aan Franeker.
Op
22 februari 1505 sloot hertog George van Saksen een overeenkomst met
de gebroeders Dirk, Floris en Jaap van Wijngaarden, en Thomas
Beukelaar, de schoonzoon van een van hen. Deze Zuidhollandse Heren
zouden de kwelders indijken tegen vrijstelling van pacht gedurende
het eerste jaar.
In
1505 werd het Bildt door arbeiders uit onder meer Zuid-Holland,
Zeeland en Friesland ingedijkt door een dijk van 14 kilometer die
geheel met de hand werd aangelegd. Er kwam een kaarsrechte weg, met
drie dorpjes: Wijngaarden, Altoenae en Kijfhoek, genoemd naar de
oorspronkelijke plaatsen (Wijngaarden, Altoenae en Kijfhoek) waar de
bewoners van het nieuwe gebied vandaan kwamen. Elk dorp vormde een
katholieke parochie, en de namen daarvan gingen al snel over op de
dorpen. Zo ontstonden Sint Jacobiparochie, Sint Annaparochie, en
Vrouwenparochie (naar Onze Lieve Vrouwe).
Vrouwenparochie
In
1514 werd het gehele gebied verkocht aan keizer Karel V. Toen de
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich losmaakte van Spanje,
werd Het Bildt de negentwintigste grietenij (voorloper van wat nu
een gemeente is) van Friesland.
Het
gebied slibde nog steeds aan, en zo werd in 1600 het Buitenbildt
ingedijkt (Nij Bildt), dat in 1637 samen met een deel van Oud Bildt
door de Staten van Friesland uit geldgebrek aan de pachters werd
verkocht. In 1715 werd dit met de rest van Het Bildt dat nog in
bezit was van de Friese Staten verkocht. In 1754 werden de Ooster
Bildtpollen ingedijkt.
De
gemeente Het Bildt telt zeven officiële dorpen. In het poldergebied
van Het Bildt wordt geen Fries, maar Bildts gesproken. Het wordt
algemeen aangenomen dat het dialect is ontstaan door vermenging van
de Zuidhollandse dialecten van de polderbewoners met het Fries van
de omliggende gebieden, al is er nog wel enige controverse over de
precieze afkomst van de eerste Bilkerts en over de mate van beïnvloeding
van het Bildts door het Fries.
(In de
documentaire De Zomer van 1823 is Geert Mak in Het Bildt en met een
inwoner in gesprek over dit dialect).
Alleen
in het veel oudere in 1984 aan de gemeente Het Bildt toegevoegde
dorp Minnertsga wordt in hoofdzaak Fries gesproken.
Bronnen:
Wikipedia en gemeente Het Bildt
Betovergrootouders
Hendrik
Dijkstra, geboren 9 oktober 1836 in
Vrouwenparochie, trouwde op 4 maart 1868 op 31-jarige leeftijd in
Assen met de 24 jaar oude Jantien
Zierts, geboren 5 mei 1843 in Assen.
Zij is de dochter van Hendrik (ook wel Hindrik) Zierts en Janna
Roelofs Lamberts (ook wel Janna Lammers). Jantien Zierts kreeg
ongehuwd op twintigjarige leeftijd haar zoon en enig kind Auke Zierts,
geboren 28 oktober 1863, half negen 's avonds. De geboorte vond plaats ten huize van haar
moeder, de weduwe Janna Roelofs Zierts-Lamberts, wonende in de Kattegang in
Assen (thans de Groningerdwarsstraat in Assen). Op 4 maart
1868, ruim vier jaar na de geboorte, is Auke bij huwelijk gewettigd
door Hendrik Dijkstra, en heet hij sindsdien Auke
Dijkstra.
Door
de erkenning van Auke door Hendrik Dijkstra in 1868 is Hendrik in
elk geval de juridische vader van Auke.
Of hij ook de
biologische vader is, zal moeilijk zo niet onmogelijk te
bewijzen of te ontkennen zijn.
Voor
de verblijfplaats van Hendrik Dijkstra ten tijde van de verwekking
van het kind Auke, zouden de bevolkingsregisters van Assen,
Vrouwenparochie en Leeuwarden geraadpleegd moeten worden.
Er
kunnen redenen zijn geweest dat Hendrik Dijkstra en Jantien Zierts
niet eerder konden trouwen. Hendrik was bijvoorbeeld in 1855 al voor
altijd vrijgesteld van de Nationale Militie, maar in 1868 was hij
wel militair en lag hij in garnizoen in Leeuwarden. Wellicht kreeg
hij van de militaire autoriteiten geen toestemming om te trouwen en
moest hij eerst zijn contract uitdienen. Het
was in die tijd niet ongebruikelijk dat er al voor het huwelijk een of
meerdere kinderen waren, de zogenaamde voorkinderen. Dat
de naam Auke ook de naam is van Hendriks vader kan een belangrijke aanwijzing
zijn dat Hendrik ook de natuurlijke vader is. Inmiddels
(2014) tonen foto's van vader en zoon duidelijk aan dat Hendrik ook de
biologische vader van Auke is.
Ten
tijde van het huwelijk van Hendrik Dijkstra met Jantien Zierts,
waren beide ouders van de bruidegom overleden en ook de vader van de
bruid.
Op
de huwelijksakte van Auke Dijkstra met Grietje Riemsma in 1891 staat
als beroep van Hendrik Dijkstra vermeld, dat hij spoorwegbeambte
was.
Jantien
is 26 juni 1917 op 74-jarige leeftijd overleden in Groningen.
Hendrik
is op negentigjarige leeftijd op 29 januari 1927 overleden in
Groningen.
Assen,
geboorteakte, 29 oktober 1863, aktenr. 187
Kind:
Auke Zierts, geboren te Assen op 28-10-1863, zoon van NN NN en
Jantien Zierts.
NB: wettiging Hendrik Dijkstra en Jantien
Zierts Assen 04-03-1868.
Overgrootouders
Auke
Dijkstra,
geboren 28 oktober 1863 in Assen, trouwde op 15 april 1891 in Assen
met Grietje Riemsma, geboren 23
december 1868 in Leeuwarden. Zij is de dochter van Geert Riemsma
(machinist) en Janke Swart. Bij de geboorteregistratie van zoon Jan
Douwe wordt vermeld, dat Auke Dijkstra smid van beroep is. In het register van Leeuwarden staat dat Auke
Dijkstra smidsknecht
was en later tapper en slijter.
Op de geboorteakte van Leeuwke Dijkstra staat dat zijn beroep monteur
was. Vanaf de huwelijksakte van zoon Hindrik (1908) staat als beroep van
overgrootvader Auke Dijkstra vermeld dat hij machinist (1e
machinist cortonfabriek) van beroep was.
Zij
zijn de ouders van Hindrik Auke Dijkstra, geboren 13 januari 1888 in
Leeuwarden, Jantien Janne Dijkstra, geboren 7 juli 1890 in
Leeuwarden, Geert Hendrik Douwe Auke Dijkstra, geboren 11 juni 1892
in Leeuwarden, Jan Douwe Dijkstra, geboren 22 juni 1894 in Foxhol,
Gemeente Hoogezand (gegevens van het register uit Leeuwarden, in
Genlias staat als geboortplaats Assen), Douwe Oetze Dijkstra,
geboren 12 oktober 1895 in Hoogezand, Auke Dijkstra, geboren 23 mei
1899 in Leeuwarden, Leeuwke Dijkstra,
geboren 24 december 1900 in Leeuwarden, Oetse Dijkstra, geboren 18
januari 1903 in Scheemda en Hendrik Piet Roelof Dijkstra, geboren 19
januari 1911 in Amsterdam.
De
kinderen Hindrik Auke Riemsma en Jantien Janne Riemsma zijn bij het
huwelijk in 1891 erkende kinderen en heetten sindsdien Dijkstra.
Beide kinderen hebben een combinatie van vernoeming naar ouders en
grootouders in de namen.
Na het huwelijk zijn er,
zoals voorafgaand hieraan te lezen is, meer kinderen
geboren.
Het
gezin van Auke Dijkstra en Grietje Riemsma blijkt vele keren
verhuisd te zijn, naar Assen in 1893, naar Rotterdam in 1899, naar
Oude Pekela in 1901. Uit de geboorteakte van Leeuwke Dijkstra blijkt
het gezin al in 1900 wettelijk woonachtig te zijn geweest in Oude
Pekela. De moeder hield ten tijde van de geboorte van Leeuwke
Dijkstra verblijf in Leeuwarden. Tussentijds keerden zij ook terug naar Leeuwarden.
Daar woonde het gezin onder andere op de adressen Wortelhaven M89, Oosterkade
B10 Onder, Nieuweweg D15, Noordvliet Q35, Noorderweg O.103,
Dockumerend O.305 Boven, Fabrieksteeg, en wat verder niet goed
leesbaar is.
In Hoogezand en Scheemda zijn kinderen geboren en in Amsterdam
hebben ze zeker op tien verschillende adressen gewoond:
Bickersgracht 76 en 40, Rozengracht 239, Nicolaas Beetsstraat 102,
1e Helmers-straat 299, Nieuwendijk 147 en 46, Hartenstraat 9,
Prinsengracht 50 en Loodsstraat 21. Het echtpaar
scheidde op 2 januari 1925 in Amsterdam (deze echtscheiding werd in
juli van dat jaar ingeschreven). Auke Dijkstra overleed 20 mei 1927 in Amsterdam.
In hetzelfde jaar overleed ook Hendrik Dijkstra. Grietje Riemsma
overleed op 4 december 1936 in Amsterdam.
Grootouders
Leeuwke
Dijkstra,
roepnaam Luc of Luuk (op de geboorteakte staat Leeuwke), geboren 24 december 1900 in Leeuwarden,
beroepen varensgezel en los werkman (gezinskaart), kok (huwelijksakte eerste huwelijk), portier bioscoop en opperman-stucadoor
(gezinskaart), opperman (scheidingsakte eerste huwelijk en
huwelijksakte tweede huwelijk), portier, handelaar en geldwisselaar, was drie
keer gehuwd. Zijn
tweede huwelijk vond plaats op 28 januari 1931 in Amsterdam. Hij
trouwde met Margarethe Droog,
roepnaam Greetje en vanaf de jaren vijftig vooral Oma
J,
geboren 28 juli 1905 in Steele (later Essen-Steele), Duitsland,
beroep kamermeisje.
Zij
zijn de ouders van vier kinderen, drie dochters en een zoon.
De
adressen na het huwelijk in 1931 van Leeuwke Dijkstra en Margarethe
Droog waren: Ferdinand
Bolstraat 97 II-hoog, Keizersgracht 1, Lijnbaansgracht 74B huis, Albert
Cuypstraat 116 III-hoog,
Quellijnstraat 39 III-hoog, Quellijnstraat 41 huis en Banstraat 2 II-hoog, Amsterdam. De
echtscheiding vond plaats op 23 december 1943 en werd 21 januari
1944 ingeschreven. Leeuwke Dijkstra overleed 26 januari 1959 in
Amsterdam. Mijn oma overleed 17 juli 1985 in
Amsterdam.
Ouders
Steven
Maarten Huiskes,
geboren 22 juli 1929 in Alkmaar, was gehuwd met
Johanna
Charlotte Dijkstra,
kantoorbediende, geboren 29 december 1934 in Amsterdam.
Huwelijk
9 november 1954, echtscheiding 28 februari 1957, Amsterdam.
Zij
zijn de ouders van Charlotte Huiskes,
doopnaam Maria, vleinaam Lotje, geboren dinsdag 26 april 1955 in Amsterdam. Ten tijde van deze geboorte
woonden zij Banstraat 2 II-hoog te Amsterdam. De peetouders zijn
Benedictus Antonius Heuwekemeijer en Helena Maria Dijkstra. De doop
vond 27 april 1955 plaats in de
parochiekerk van Onze Lieve Vrouw van de Allerheiligste
Rozenkrans, kortweg de Obrechtkerk, Jacob Obrechtstraat 30, in Amsterdam
Oud-Zuid. Steven
diende voor zijn huwelijk bij het stormpeloton van het 43e Zelfstandig
Verkenningseskadron Huzaren van Boreel in voormalig Nederlands Indië, en was
daarna werkzaam als magazijnmeester, freelance fotograaf, en barman in Amsterdam
en Spanje.
Grootmoeder
Margarethe Dijkstra-Droog hoorde in de jaren dertig het tragische verhaal van de twee
van armoede gestorven zusjes van haar moeder, Auguste Dorothea
Johanna Droog-Königsdorf. Margarethe beloofde haar moeder
om als
ze weer een dochter zou krijgen deze kinderen te vernoemen. De namen
Johanna en Charlotte in deze familie Dijkstra vinden hierin hun
oorsprong. Er is vernoemd naar
de maar 11 maanden
oud geworden Agnes Charlotte
Königsdorf, geboren 7 april 1869 en overleden 15 maart 1870 in
Egeln, Duitsland, en naar de maar 11 jaar oud geworden Marie Auguste
Johanna
Königsdorf, geboren 19 oktober 1873 in Egeln en overleden 31 oktober 1884 in Steele, Duitsland. Anders dan
bij ons gebruikelijk, was in Duitsland niet de eerste maar de
voorlaatste of laatste van de voornamen de roepnaam.
De
oudste voorouders van de familie Dijkstra komen tot zover opgenomen in deze stamreeks uit de
provincie Friesland.
De ouders van
betovergrootmoeder Jantien Zierts komen
uit de provincie Drenthe. Haar vader Hendrik (ook wel Hindrik)
Zierts is geboren 10 april 1795 in Smilde, overleden 19 mei 1851 in Norg, en haar moeder Janna
Roelofs Lamberts (ook wel Janna Lammers) is geboren 12 juni 1803 in
Rolde, gedoopt zondag 26 juni 1803 in Rolde, overleden 6 maart 1877
in Assen.
In 1987 bestond Rolde 800 jaar.
Voor
de stamreeks
Dijkstra
heb ik gebruik gemaakt van gegevens zoals ze te vinden zijn op
tresoar.nl, allefriezen.nl, genlias.nl,
historischcentrumleeuwarden.nl, drentsarchief.nl, en de naar
aanleiding van de gegevens van het Drents Archief opgevraagde akte inzake Auke Dijkstra.
Voorts zijn er gemeentelijke en genealogische websites geraadpleegd
en de website van het Meertens Instituut. Er zijn akten opgevraagd
bij het Landeshauptarchiv Sachsen-Anhalt in Magdeburg, het
Standesamt Essen, het Noord-Hollands Archief, en akten en documenten
bij het Register Amsterdam. Er is beperkt
onderzoek gedaan door verschillende stadsarchivarissen.
Wat
de familie
Droog
betreft, is in december 2002 het boek “Het begon in de Akersloter
Woude” verschenen, samengesteld door de heer P.A.J. Droog. ISBN 90
6455 410 2, Uitgeverij Pirola.
Meer
dan zeventig pagina’s zijn gewijd aan de index van de meer dan
duizend familienamen die in dit boek voorkomen.
Het
volledige parenteel van deze familie Dijkstra wordt in december 2014
in boekvorm uitgegeven, zie pagina 5.
Laatste
wijzigingen: maart 2015 vanaf oktober 2011, Charlotte
Huiskes
|
